W zależności od gatunku drewna tarcica jest wykorzystywana między innymi w branży budowlanej, wykończeniowej czy meblarskiej. Podczas kupowania wyrobów tartacznych warto zwracać uwagę nie tylko na rodzaj drewna, ale też kształt produktu. Tarcica może przybierać różne formy, które wpływają na jej zastosowanie – wszystko zależy od sposobu obróbki. Jak wygląda podział tarcicy ze względu na rozmiar i kształt drewna? Do czego wykorzystywane mogą być poszczególne elementy?
Tarcica – co to jest?
Tarcica to powszechnie używane określenie na drewno przetworzone w tartaku poprzez cięcie na mniejsze elementy i odpowiednio długie suszenie. Proces obróbki drewna zapewnia uzyskanie wytrzymałych, odpornych na warunki atmosferyczne oraz gotowych do natychmiastowego zastosowania elementów o różnych wymiarach i właściwościach.
Tarcica może być wytwarzana z różnych gatunków drzew, zarówno miękkich, jak i twardych. Ze względu na wysoką trwałość i estetykę najczęściej do jej produkcji wykorzystywane jest drewno iglaste, a konkretnie sosnowe. Tarcica znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie, przemyśle meblarskim, branży wykończeniowej, stolarstwie oraz w produkcji drewnianych opakowań czy palet.
Jakie są rodzaje tarcicy ze względu na sposób obróbki?
Poprzez wykonywaną w tartakach obróbkę, można wytworzyć tarcicę o zróżnicowanym rozmiarze i kształcie. Dlatego wyróżniamy między innymi takie rodzaje tarcicy, jak:
- belki
- bale,
- deski,
- krawędziaki (inaczej kantówki),
- listwy,
- łaty.
Każdy z tych wyrobów może być przepiłowany po czterech lub tylko dwóch stronach. W przypadku pierwszej opcji mowa o tarcicy obrzynanej. Jej powierzchnia jest równa, ponieważ pień drzewa zostaje przetarty minimum dwa razy. Inaczej jest z tarcicą nieobrzynaną. W trakcie jej obróbki dochodzi do jednego przetarcia, przez co powstaje produkt z dwiema równolegle wygładzonymi stronami i dwiema nierównymi krawędziami bocznymi.
Charakterystyka poszczególnych rodzajów tarcicy
Jak odróżnić deskę od belki? Poszczególne rodzaje tarcicy, takie jak listwy, deski czy bale różnią się parametrami. Najpopularniejsze wymiary belek to 180 x 180 mm, 200 x 200 mm lub 275 x 275 mm.
Bale mają zwykle grubość 50-100 mm i szerokość 100-250 mm. Długość tych prostokątnych elementów może wynosić nawet ponad 12 m.
Kształt deski przypomina wydłużony prostopadłościan. Jest to jeden z najbardziej popularnych rodzajów tarcicy. Grubość deski sięga zwykle 19-45 mm, a szerokość 75-250 mm.
Krawędziaki przypominają swoim wyglądem belki. Słyną przede wszystkim z wytrzymałości na obciążenia. Mogą mieć przekrój od 100 x 100 mm do maksymalnie 180 x 180 mm.
Listwy wyróżniają się stosunkowo niewielką grubością (od 12-32 mm). Ich szerokość nie przekracza raczej 70 mm.
Najczęściej produkowane w tartakach łaty mają kwadratowy lub prostokątny przekrój poprzeczny o wymiarach 25 x 40 mm lub 50/80 mm (czasami także 75/140 mm).
Należy pamiętać o tym, że wielu producentów wyrobów tartacznych jest w stanie przygotować produkty o nietypowych wymiarach i kształtach. Dlatego w razie potrzeby wymienione rodzaje tarcicy mogą mieć zupełnie inne parametry.
Do czego wykorzystywane są belki bale, listwy czy deski?
Zastosowanie poszczególnych typów tarcicy jest szerokie. Dosyć uniwersalnym elementem są deski. Wykorzystuje się je w budownictwie, produkcji mebli i przy wykańczaniu wnętrz (np. boazerią). W branży wykończeniowej przydają się także listwy – wykonuje się z nich m.in. podłogi i osłony narożników ścian. Bale, belki i łaty najczęściej stosowane są do tworzenia konstrukcji dachowych. Podobnie jest w przypadku krawędziaków, które pozwalają przenosić ciężar dachu na ściany boczne.
Tarcica może przyjmować różne formy. Najpopularniejsze rodzaje tarcicy to deski, bale, belki, krawędziaki, listwy i łaty. Poszczególne wyroby tartaczne mają inne parametry, dlatego mogą być wykorzystywane w wielu branżach. Najczęściej służą do produkcji więźby dachowej, wykańczania wnętrz oraz stolarki meblowej.
